Τι είναι Ανακουφιστική Φροντίδα

Η ανακουφιστική και υποστηρικτική φροντίδα ασθενών με καρκίνο επικεντρώνεται στην πρόληψη και την ανακούφιση συμπτωμάτων που κάνουν τους ασθενείς με καρκίνο να υποφέρουν. Παράλληλα στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής αυτών των ασθενών, ενώ και η φροντίδα και οι ανάγκες των μελών των οικογενειών των ασθενών αυτών αποτελούν μέρος της ανακουφιστικής και υποστηρικτικής φροντίδας. Η ανακουφιστική και υποστηρικτική φροντίδα ασθενών με καρκίνο έχει ως σκοπό να ανακουφίσει τα συμπτώματα ασθενών με καρκίνο που μπορεί να βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της νόσου τους και δεν περιορίζεται στη φροντίδα των ασθενών με τελικού σταδίου νόσο που φτάνουν στο τέλος της ζωής τους (end of life care). Η ανακουφιστική και υποστηρικτική φροντίδα μπορεί να χορηγηθεί παράλληλα με θεραπείες που σα σκοπό έχουν την ίαση ή την επιμήκυνση του προσδόκιμου της ζωής.

Στο καθορισμό του πλαισίου της ανακουφιστικής και υποστηρικτικής φροντίδας του κάθε ασθενούς υπάρχουν 6 βασικοί άξονες πάνω στους οποίους στηρίζεται η δημιουργία του πλαισίου δράσης της ομάδας ανακουφιστικής και υποστηρικτικής φροντίδας. Ο πρώτος περιλαμβάνει τα σωματικά συμπτώματα του ασθενούς, ο δεύτερος περιλαμβάνει τα ψυχικά και νοητικά συμπτώματα του ασθενούς, ο τρίτος τις θρησκευτικές, πνευματικές και υπαρξιακές αναζητήσεις των ασθενών και τη σύνδεση αυτών με την ασθένεια τους. Ο τέταρτος άξονας έχει να κάνει με τις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες των ασθενών και των συγγενών τους ή της οικογένειας τους. Ο πέμπτος άξονας σχετίζεται με την κατανόηση και την αποδοχή της ασθένειας από την πλευρά του ασθενούς και τις ιδιαίτερες προτιμήσεις και ανάγκες που μπορεί να έχει στη φροντίδα του. Τέλος ο έκτος άξονας σχετίζεται με το συντονισμό των διαφορετικών ειδικοτήτων επαγγελματιών υγείας που μπορεί να χρειάζονται για την παροχή ανακουφιστικής φροντίδας και την ύπαρξη συνέχειας σε αυτό.

Το survivorship λοιπόν, ή ελληνιστί η επιβίωση ενός ογκολογικού ασθενή είναι ένας όρος που έχει εισέλθει στην καθημερινότητα της ευρωπαϊκής αλλά και ελληνικής ογκολογικής κοινότητας τα τελευταία χρόνια και έχει διαταράξει τα λιμνάζοντα νερά της καθημερινότητας που αφορά το σκέλος μετά το τέλος της βασικής θεραπείας του ογκολογικού ασθενή.

Η επιβίωση των ασθενών με καρκίνο επικεντρώνεται στην υγεία και στα σωματικά, ψυχολογικά, κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα που επηρεάζουν τους επιβιώσαντες μετά το τέλος της αρχικής θεραπείας για τον καρκίνο.
Οι επιβιώσαντες από καρκίνο περιλαμβάνουν ανθρώπους που δεν έχουν νόσο μετά το τέλος της θεραπείας, ανθρώπους που συνεχίζουν να λαμβάνουν θεραπεία με σκοπό να μειώσουν τον κίνδυνο να επιστρέψει ο καρκίνος και ανθρώπους με καλά ελεγχόμενη νόσο και λίγα συμπτώματα, που λαμβάνουν θεραπεία προκειμένου να χειριστούν τον καρκίνο ως χρόνια νόσο.

Η επιβίωση των ασθενών με καρκίνο περιλαμβάνει ζητήματα που αφορούν την παρακολούθηση των ασθενών, των καθυστερημένων παρενεργειών της θεραπείας, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, τη ψυχολογική και συναισθηματική υγεία. Επίσης περιλαμβάνονται πιθανές νέες μελλοντικές θεραπείες, όπου είναι δυνατόν να εφαρμοστούν. Μέλη της οικογένειας, φίλοι και επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να θεωρούνται ως μέρος της εμπειρίας της επιβίωσης των ασθενών με καρκίνο.

Η επιβίωση του ογκολογικού ασθενούς μετά τον καρκίνο στηρίζεται και δομείται πάνω σε τέσσερις βασικούς άξονες. Ο πρώτος συνίσταται στην ψυχολογική υποστήριξη, τα προγράμματα αποκατάστασης και τα γκρουπ υποστήριξης ασθενών με καρκίνο. Ο δεύτερος περιλαμβάνει ζητήματα της καθημερινότητας και της επανόδου στους κανονικούς ρυθμούς της ζωής, όπως προβλήματα στις οικογενειακές σχέσεις, ζητήματα σεξουαλικής φύσεως, εργασιακές δυσκολίες, την απόκτησή παιδιών και τη γονιμότητα. Ο τρίτος άξονας αφορά σε ζητήματα του τρόπου ζωής που μπορούν να βοηθήσουν τους επιβιώσαντες, όπως και σε ζητήματα πρόληψης του καρκίνου. Ο τέταρτος και τελευταίος περιλαμβάνει την αντιμετώπιση συμπτωμάτων από τη νόσο και παρενεργειών από τη θεραπεία που έχουν παραμείνει και μετά το τέλος της θεραπείας καθώς και την αντιμετώπιση διαφόρων άλλων πιθανών συνοσηροτήτων.