Καρκίνος Στομάχου
Γενικά
Ο καρκίνος του στομάχου είναι πιο συχνός στους άνδρες παρά στις γυναίκες. Συγκεκριμένα ο καρκίνος του στομάχου αντιπροσωπεύει περίπου το 3,5% όλων των νέων περιστατικών καρκίνου στον ανδρικό πληθυσμό και περίπου το 2,5% όλων των νέων περιστατικών καρκίνου στο γυναικείο πληθυσμό. Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του στομάχου εμφανίζονται στις ηλικίες μεταξύ 75-79 ετών.
Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του στομάχου σχετίζονται με ιστολογικό τύπο αδενοκαρκινώματος.
Η διάγνωση συνήθως γίνεται με τη διενέργεια γαστροσκόπησης, ενώ για την ολοκληρωμένη σταδιοποίηση και κατά επέκταση και σωστή αντιμετώπιση απαραίτητες είναι η διενέργεια ενδοσκοπικού υπερήχου και αξονικής τομογραφίας θώρακα και κοιλίας. Μετά την ολοκληρωμένη σταδιοποίηση μπορεί να καταρτιστεί και ένα σωστό πλάνο αντιμετώπισης.
Προδιαθεσικοί – αιτιολογικοί παράγοντες
Για την παθογένεση του καρκίνου του στομάχου σχετίζονται τόσο κάποια κληρονομικά καρκινικά σύνδρομα (μειονότητα των περιπτώσεων) όσο και με κάποιους άλλους επίκτητους αιτιολογικούς παράγοντες. Συγκεκριμένα υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα κληρονομικά καρκινικά σύνδρομα όπως το σύνδρομο Lynch ή το σύνδρομο Peutz – Jeghers που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στομάχου και μάλιστα σε πολύ πιο νέα ηλικία σε σχέση με την μέση ηλικία εμφάνισης του καρκίνου του στομάχου στο γενικό πληθυσμό (75-79 έτη).
Πέραν των κληρονομικών αυτών συνδρόμων (αποτελούν τη συντριπτική μειονότητα των περιπτώσεων καρκίνου του στομάχου) υπάρχουν και κάποιοι άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την παθογένεση του καρκίνου του στομάχου ή αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του στομάχου. Τέτοιοι παράγοντες είναι ο επικοισμός και η λοίμωξη από Helicobacter Pylori που δεν έχει εκριζωθεί, η παρουσία χρονιας ατροφικής γαστρίτιδας, η παρουσία έλκους του στομάχου, το ιστορικό μερικής γαστρεκτομής και το κάπνισμα.
Συμπτώματα και διάγνωση
Οι περισσότεροι από τους νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς με καρκίνο του στομάχου εμφανίζουν κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα:
1. Δυσφαγία
2. Δυσπεψία
3. Ανορεξία
4. Επιδεινούμενοι εμετοί
5. Πρώιμο αίσθημα πλήρωσης
6. Απώλεια βάρους
7. Σημεία αιμορραγίας από το πεπτικό όπως εμετός με αίμα ή μέλαινα κένωση(κένωση με μαύρο χρώμα)
Περίπου το 50% των καινούριων περιπτώσεων καρκίνου του στομάχου διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο (τοπικοί καρκίνοι ή τοπικά προχωρημένοι) ενώ το υπόλοιπο 50% αφορούν περιπτώσεις που η νόσος είναι μεταστατική από τη στιγμή της διάγνωσης.
Οι περισσότερες περιπτώσεις ασθενών με καρκίνο του στομάχου διαγιγνώσκονται με τη διενέργεια γαστροσκόπησης και τη λήψη βιοψίας που επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Για την ολοκλήρωση της σταδιοποίησης και διευκρίνισης της έκτασης της νόσου συνήθως απαιτείται η διενέργεια αξονικών θώρακα, κοιλίας και εγκεφάλου και σε κάποιες περιπτώσεις και η διενέργεια ερευνητικής λαπαροτομίας ή ενδοσκοπικού υπερήχου.
Θεραπευτική Αντιμετώπιση
Η θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών με καρκίνο του στομάχου διακρίνεται στην αντιμετώπιση των ασθενών που έχουν μια τοπική ή μια τοπικά προχωρημένη νόσο και στην αντιμετώπιση των ασθενών με μια μεταστατική νόσο.
Στους ασθενείς με μια τοπική ή τοπικά προχωρημένη νόσο η θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη χορήγηση χημειοθεραπείας πριν και μετά τη χειρουργική εξαίρεση του όγκου. Πριν το χειρουργείο πραγματοποιούνται 4 κύκλοι χημειοθεραπείας και μετά άλλοι 4 κύκλοι. Αν προηγηθεί κατευθείαν εξαρχής χειρουργική αντιμετώπιση στη συνέχεια με εξαίρεση τα πολύ αρχικά στάδια της νόσου απαιτείται συνδυαστική θεραπεία με χημειοθεραπεία και ακτινοβόληση της περιοχής.
Σε περίπτωση μεταστατικής νόσου η χειρουργική αντιμετώπιση δεν είναι το ζητούμενο ούτε η προτεραιότητα. Η θεραπεία εκλογής είναι η συστηματική θεραπεία και συγκεκριμένα η χορήγηση χημειοθεραπείας σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία ή σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία και έναν ακόμα βιολογικό παράγοντα (μονοκλωνικό αντίσωμα που στοχεύει το HER2/neu). Συγκεκριμένα σε ασθενείς με μεταστατική νόσο θα πρέπει στον ιστό να εξετάσουμε αν υπάρχει έκφραση του γονιδίου Her2neu όπως επισης και τη θετικότητα στο PD-L1. Επί θετικότητας και των δύο τότε συνίσταται η χορήγηση χημειοθεραπείας σε συνδυσμό με ανοσοθεραπεία και μονοκλωνικό αντίσωμα ειδικό για το HER/neu (βιολογικός παράγοντας), επί θετικότητας μόνο του HER2/neu συνδυασμό χημειοθεραπείας και μονοκλωνικού αντισώματος, επί θετικότητας μόνο του PD-L1 συνδυασμό χημειοθεραπείας και ανοσοθεραπείας, ενώ επί απουσίας θετικότητας και των δύο βιοδεικτών συνίσταται η χορήγηση μόνο χημειοθεραπείας.
Σε περαιτέρω γραμμές θεραπείας υπάρχουν διάφορα χημειοθεραπευτικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Επίσης αν δεν έχουν χρησιμοποιηθεί στην 1η γραμμή μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περαιτέρω γραμμές ανοσοθεραπετικά φάρμακα.
Σημαντικό επίσης στοιχείο για τους ασθενείς με μεταστατική νόσο είναι και η υποστηρικτική φροντίδα των συμπτωμάτων που μπορεί να προκύψουν από τη μεταστατική νόσο όπως ο πόνος. Σημαντικό επίσης κομμάτι της υποστηρικτικής φροντίδας έχει και η διατροφή του ασθενούς που μπορεί είτε λόγω της νόσου είτε λόγω της θεραπείας να επηρεαστεί σημαντικά.